با وجود اين ديروز شاخص بورس با يك جهش ديگر خود را براي عبور از مرز 80هزار واحد آماده كرد. به گزارش همشهري، با رشد تورم و همينطور رشد 60تومان قيمت هر دلار در بازار آزاد، شاخص بورس هم وارد يك رويه صعودي شد، اكنون سرمايهگذاران در انتظار تغييرات نرخ سود بانكي هستند كه به زعم كارشناسان عمدهترين دليل نزول بورس است.
اطلاعات آماري نشان ميدهد سود سپردههاي بانكي در بهار 96بالغ بر 5درصد بوده، درحاليكه در همين مدت، بازده سرمايهگذاري در فرابورس 3.29درصد و بازده سرمايهگذاري در بورس 1.95درصد بوده است.در فصل بهار امسال بازده همه داراييهاي مالي كمتر از بازده بدون ريسك سپرده بانكي بوده است كه اين بهمعناي زيان اقتصادي سرمايهگذاري در هريك از اين بازار است. در دوره زماني سه ماهه پس از سپردههاي بانكي، بازده فرابورس، بورس وسكه در رتبههاي بعدي قرارگرفتند،
دراين دوره بازده دلار 0.16 - و بازده بازار مسكن 0.74درصد بوده است. با وجود اين زمزمههاي رشد نرخ تورم، افزايش قيمت دلار و افزايش قيمت جهاني برخي محصولات به رشد بورس تهران منجرشده است. البته به زعم برخي تحليلگران امسال برخلاف رويه سالهاي قبل برگزاري مجامع عمومي شركتها با سخنراني شفافتر مديران عامل شركتها همراه بوده و همين رويه منجر به افزايش حجم انتشار اطلاعات در بازارسرمايه شده و شايد همين عامل ازجمله دلايل رشد شاخص بورس در طول 10روز گذشته باشد.
اين رشد عموما در پي رشد ارزش سهام گروه پالايشگاهها، فلزات اساسي، خودروسازي، صنايع مالي و قندوشكر اتفاق افتاد. ديروز شاخص بورس بار ديگر با 150واحد رشد بار ديگر به سمت عبور از مرز حساس 80هزار واحد حركت كرد. شاخص بورس كه از ابتداي سال تاكنون 2280واحد رشد كرده در طول يك سال گذشته بارها در عبور از مرز 80هزار واحد ناكام بوده است، اما اين بار افزايش حجم خبرهاي مربوط به كاهش قريبالوقوع نرخ سود بانكي، به عاملي براي رشد شاخص بورس تبديل شده؛ هرچند شوراي پول و اعتبار قبلا نيز نرخ سود را براي سپردهها 15درصد و براي تسهيلات 18درصد اعلام كرده بود اما اين نرخها بهدليل اينكه بانكها باور دارند كه قابليت اجرايي ندارد هرگز در شبكه بانكها بهكار گرفته نشد.
- حرفهاي ضدونقيض درباره نرخ سود
محمدرضا حسينزاده رئيس شوراي هماهنگي بانكهاي دولتي با اشاره بهزمزمههاي كاهش نرخ سود به ۱۲درصد گفت: نرخ بهره بانكي بهطور قطع به كمتر از ۱۵درصد كاهش خواهد يافت. محمدرضا حسينزاده از برنامه شوراي پول و اعتبار براي تثبيت و كاهش نرخ سود بانكي خبر داد و گفت: مطابق با سياستهاي دولت، بانكهاي دولتي تصميم گرفتند بهتدريج نرخ سود را پايين بياورند. به گفته او بانكها منتظر تصميم بانك مركزي هستند ضمن اينكه نظر شوراي پول و اعتبار هم اين است كه نرخ سود بانكي كاهش يابد. اما در مقابل هفته پيش وقتي خبرنگاري از حسين قضاوي، معاون فعلي وزير اقتصاد و قائممقام سابق بانك مركزي درباره كاهش نرخ سود به 12درصد پرسيد، او پاسخ داد: از اين موضوع مطلع نيستم و اين گمانهزنيها بياساس است.
قضاوي استدلال كرد: در دنيا براي ارزيابي عملكرد يكسال مالي بانكها بايد خالص درآمد بهرهاي مثبت باشد، اما در كشور ما وضعيت بهگونهاي است كه برخي از بانكها وقتي درآمد مشاع از روي تسهيلات به مردم داده شده را با سودي كه به مردم داده شده، مقايسه ميكنند سود سپردهها بيشتر از درآمدي است كه از تسيهلات دريافت ميشود، بنابراين خالص درآمد بهرهاي در برخي بانكها منفي است. او بدون اشاره به اين موضوع كه چرا هزينه بانكداري در ايران گران است ادامه داد:
يك بنگاه اقتصادي بايد حداكثر سود را كسب كند و اكنون در ايران، بانكها جزو بنگاههاي سودآور نيستند. بانكها ناچارند وقتي كه كارمزدها و درآمدهاي ناشي از آن، كفايت خرجشان را ندهد، به درآمدهاي غيرعملياتي روي آورند و اين امر، زمينه را فراهم ميكند كه آنها دارايي خود را بفروشند يا اينكه معاملاتي با زيرمجموعههاي خود انجام دهند؛ پس يك كالايي با قيمت پايينتر را در دفتر ثبت كرده و با قيمت بالاتري ميفروشند و اينجاست كه نوع جديد دارايي كه حاصل ميشود، به قيمت بالاتر ثبت شده و سود نشان ميدهد كه اين نميتواند يك فرايند سالم تلقي شود.
- نرخ سود از تورم تبعيت نميكند
در مقابل غلامرضا سلامي، كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه مهمترين مشكل اين روزهاي بازار سرمايه نرخ بهره بانكي است گفت: نرخ بهره بالاي سپردههاي بانكي در شرايطي كه صنايع ما هماكنون بازده بالا ندارند، اقتصاد را با مشكل مواجه كرده است.
او توضيح داد: نرخ بهره فعلي با نرخ بازده صنايع هيچ تناسبي ندارد و اين نرخ بالا باعث شده استقبال از بازار سرمايه كم شود چراكه نرخهاي بهره از نرخ تورم تبعيت نميكند.
سلامي تأكيد كرد:به اعتقاد من مهمترين راهكار رفع اين مشكل اين است كه علل بالا بودن نرخ سود را بدانيم و در جهت كاهش آن اقدام كنيم. زماني كه نرخ سود ثابت در محدوده 25درصد باشد، سرمايهگذاران در بازار سهام انتظار بازده بالاي 35تا 40درصدي دارند.بنابراين بايد نرخ سود ثابت در اقتصاد كاهش يابد؛ دولت ميتواند با پرداخت بدهياش به بانكها و انتشار اوراق بدهي بلندمدت با سود كم به روند كاهشي نرخ سود مؤثر در اقتصاد كمك كند.
او افزود: منظور از نرخ سود پايين با قدرت خريد سهام اين است كه اگر كسي امروز 380ميليون تومان اوراق يا معادل آن 100هزار دلار خريد انجام داد، در 10سال آينده هر زمان كه آن اوراق بازخريد شود، باز هم بتواند با آن پول 100هزار دلار را بخرد.
سلامي تأكيد كرد: سود اوراق خزانه در آمريكا كمتر از 3درصد است، با وجود سود پايين اين اوراق چون قدرت خريدش ثابت است، مورد استقبال قرار ميگيرد. در اروپا نيز اين اوراق با سود كمتر از يك درصد مورد استقبال قرار گرفته است.
به گفته اين كارشناس بازار سرمايه درصورتي كه دولت در اقتصاد ايران نيز اين اوراق را با سود 6درصد اما قدرت خريد ثابت منتشر كند، اين اوراق مورد استقبال مردم قرار خواهد گرفت. يك كارشناس ديگر بازار سرمايه هم تأثير نرخ سود بانكي را بر بازار سرمايه تأييد كرد و گفت: مهمترين عاملي كه منجر به رشد بورس ميشود كاهش نرخ سود بانكي است؛
البته به شرط اينكه بهصورت عملياتي اجرا شود. محمد كفاش توضيح داد: باوجود اعلام نرخ سود جديد، بانكها كماكان به مشتريهاي قديمي خود سود بيشتري پرداخت ميكنند؛ بنابراين زماني شاهد بهبود چشمگير بازار سرمايه خواهيم بود كه سياست كاهش نرخ سود بهطور كامل عملياتي شود.
نظر شما